Geachte College, ambtenaren en raads-/commissieleden,
Het B-team Oisterwijk heeft in de hele procedure van het Koersdocument Oostflank proactief meegedacht. Wij waarderen het dat op zo’n uitgebreide schaal inwoners en organisaties de gelegenheid is geboden om mee te praten over zo’n belangrijk document. Daarmee waren wij als B-team in de gelegenheid omissies te benoemen; deze zijn in de januari-versie voor een deel hersteld.
Zowel de communicatie als presentatie van de stukken verdient een compliment onzerzijds. Wel hebben wij vragen over de status van dit document. Komen de onderdelen uit het document, zoals de keuze voor de locatie van industrieterreinen, nog afzonderlijk terug in raadsvoorstellen of wordt dan verwezen naar besluitvorming over het Koersdocument?
Verder is er nog een aantal punten die naar de mening van het B-team nog niet goed in het Koersdocument zitten. Wij verzoeken u deze aan te passen. Op donderdag 22 februari a.s. zal het B-team bij monde van haar voorzitter R. van der Star onze reactie toelichten. Hieronder treft u onze reactie aan.
- Versterk de positie van biodiversiteit in het Koersdocument
Wij benadrukken dat er sprake is van een biodiversiteitscrisis. De biodiversiteit holt nog steeds achteruit, waardoor onze leefbaarheid en voedselvoorziening in het gedrang komt. Het Koersdocument gaat in haar analyse hieraan voorbij. Daardoor komt de noodzaak tot biodiversiteitsbehoud en – herstel onvoldoende tot uiting in het Koersdocument. Wij adviseren over de volgende punten.
- Zet in op herstel van biodiversiteit. Neem onder ‘uitgangspunten’ (p 10) op dat u ‘inzet op herstel van biodiversiteit’ en daarvoor ‘primair inzet op natuur-en landschapsontwikkeling met een kwantitatieve ambitie van (…)’. De beoogde natuur- en landschapsontwikkeling draagt, behalve aan biodiversiteit, óók bij aan een fraai, beleefbaar, landschap waarmee de cultuurhistorie wordt benadrukt.
Zo maakt u duidelijk dat u de biodiversiteitscrisis een halt wilt toeroepen én verwisselt u het doel (biodiversiteit) niet met het middel (natuur- en landschapsontwikkeling).
- Basiskwaliteit voor de natuur. Verduidelijk wat u met ‘behoud en herstel van landschapselementen‘ voor ogen heeft. Geef in uw beschrijving (pag. 18) van de koers voor de onderste laag aan dat u niet alleen werkt aan een kwantitatieve ambitie aan bos-en landschapselementen, maar ook overal aan de Basiskwaliteit Natuur. Dit concept ontbreekt ten onrechte in deze beschrijving. Neem tevens bij de uitwerking van de koers voor de landbouwzones (pag. 70) op, dat er minimaal Basiskwaliteit voor natuur wordt gerealiseerd. Dit past ook bij de ambitie van de Visie Buitengebied Oisterwijk waarin u (op pag. 16) verwoordt dat “ Voor onze gehele gemeente streven we minimaal naar een basiskwaliteit natuur. Dit betekent dat we de condities voor algemene, (nog) niet bedreigde soorten verbeteren. En in het verlengde daarvan een positief resultaat proberen te halen voor bedreigde soorten”.
- Landbouw en natuur in evenwicht. Geef bij de urgente opgaven ‘Transitie Landelijke gebied’ (pag. 99), niet alleen aan dat er sprake zal zijn van een ‘toekomstbestendige landbouw’, maar ook dat in het landelijk gebied sprake is van minimaal de Basiskwaliteit voor natuur. Dit om te zorgen dat óók de biodiversiteit toekomstbestendig zal zijn én om duidelijk te maken dat landschapsontwikkeling nodig is om landbouw en natuur in evenwicht te krijgen.
- Versterk de positie van de landschapsecologische verbindingszones
Robuuste landschapsecologische verbindingszones zijn een essentieel onderdeel van de koers Natuur (pag. 36) en van belang voor de uitwisseling van planten en diersoorten tussen natuurgebieden. De zones zijn nadrukkelijk aangeduid op de Koerskaart Oostflank en Koerskaart Natuur (pag. 37). Helaas blijft doorwerking in de beschrijving van de andere koersen en op een concreter schetsniveau totaal achterwege. Wij vrezen dat daardoor de robuuste landschapsecologische zones bij uitwerking niet uit de verf zullen komen. Wij adviseren over de volgende punten.
- Werk landschapsecologische zones uit. Betrek de robuuste landschapsecologische verbindingszone bij de uitwerking in de tekst én de schets op pag. 77, waar ingezoomd wordt op de koers voor de noordzijde van Oisterwijk. En maak (op pag. 54) duidelijk dat de ruimte tussen Berkel-Enschot en Oisterwijk duidelijk dat deze óók vanwege de geplande brede en robuuste ecologische verbindingszone extra aandacht behoeft (en niet alleen vanwege het niet aan elkaar laten groeien van de kernen).
- Wees consistent. Het projecteren van drie clusters van elk 10 RvR-woningen in de als niet te bebouwen 750 m tussen Berkel-Enschot en Oisterwijk, is inhoudelijk niet consistent. Het gaat niet alleen om bouw van woningen, maar ook het gebruik ervan. Dit zal een barrière zijn voor de urgente ‘brede robuuste landschapsecologische verbindingszone’. Wij roepen u op om naar een passende andere locatie te zoeken voor deze geclusterde RvR-woningen.
- Verwerk landschapsecologische zones in de koers voor de landbouw. Maak duidelijk dat de landouwzone B (op pag. 70) geldt voor de robuuste landschapsecologische verbindingszones moeten worden gerekend. En geef dit als zodanig aan op koerskaart landbouw (pag. 71)
- Herstel een fout op de legenda van de koerskaart. Pas de legenda van de Koerskaart aan (pag. 16). De legendabeschrijving loopt niet synchroon met de rest van het Koersdocument. Er moet staan: “landschapsecologische verbindingszones”. Laat ook de toelichtende tekst (‘brede landschapszones met verweving landschapselementen’) weg omdat deze eerder onduidelijkheid oplevert dan duidelijkheid: het moet gaan om daadwerkelijk functionerende verbindingen voor planten en dieren.
- Uitvoeringsplan. Voor de Leemkuilen wordt een uitvoeringsplan opgesteld. Gebeurt dit ook voor de landschapsecologische verbindingszones en ecoducten? Meer duidelijkheid hieromtrent is wenselijk.
- Nuanceer de beschrijving opgave voor de landbouw
De beschrijving van de opgave voor de landbouw (pag. 67) maakt duidelijk hoe economisch belangrijk in allerlei opzichten de landbouw is. Niet genoemd is dat de natuur- en milieuproblematiek in het landelijk gebied veroorzaakt is omdat de landbouw tegen systeemgrenzen loopt en er in allerlei opzichten overheen is gegaan. In de tekst ontbreekt zelfinzicht in de gerezen problematiek, de oorzaak wordt buiten de landbouw gelegd. Dit is bestuurlijk onevenwichtig en past niet in een overheidsdocument. Nuance aanbrengen in deze beschrijving zal de Koers niet anders maken, dat is ook niet aan de orde, maar wij vragen u als Raad dit niet zomaar te laten passeren. Wij adviseren u
- Beschrijf evenwichtig. Breng nuance aan in de beschrijving van de opgave van de landouw.
- Verduidelijk verantwoordelijkheid. De transitie van de landbouw naar een ‘die in balans is met de ondergrond en met een robuust ecosysteem’ is een urgente kwestie. Aangegeven is (pag. 9), dat dit niet alleen een zaak van het Rijk, maar zeker ook van provincies, gemeenten en waterschappen, gebiedsprocessen, bedrijven en inwoners. Wanneer iedereen verantwoordelijk is, is niemand verantwoordelijk. En gebeurt er weinig. Wij roepen u op om op z’n minst duidelijk te maken wie, waarvoor verantwoordelijk is en vooral waarvoor u – als Raad – zich voor verantwoordelijk ziet.
- Uitbreidingslocatie Sonman II
Wij maken ons zorgen over de wijze en grootte waarop Sonman ll wordt uitgebreid. Nergens vinden wij hiervoor een onderbouwing. De uitbreiding is in de richting van natuurgebied van Brabants Landschap aldaar. Wij vragen ons af of daar wel de 500 m zone wordt aangehouden? Wij pleiten voor een ander zoekgebied, of zeer beperkte uitbreiding, zodat dit waardevolle stuk natuur behouden kan blijven.
- Flexwoningen De Scheerman
Met betrekking tot woningbouw aan de Scheerman houden wij vast aan de door de Natuurorganisaties gestelde randvoorwaarden. En ook hier gaan wij uit van een zone van 500 meter tussen natuurgebied Moergestels Broek en de toekomstige woningbouw.
- Rondweg Moergestel
Wij maken bezwaar tegen de versluierde wijze waarop de eventuele rondweg Moergestel in dit Koersdocument is verwerkt. Niks in de tekst hierover, maar wel klein op de kaarten. Wij zullen ons met de natuurorganisaties blijven verzetten tegen een rondweg over Stokske en Waterhoefstraat. Dit past op geen enkele wijze binnen de afspraken van de zonering van 500 m rond de Natura 2000 gebieden.
B-team Oisterwijk
Januari 2024
