PLATENTEKTONIEK ALS ZELFREINIGER(10)
ANATOMIE VAN GAIA
Anatomisch gezien is Gaia ofwel Planeet Aarde een bolvormige schelp, zegt geofysioloog James Lovelock, waarvan het aardoppervlak het meest actieve deel is, maar waar de atmosfeer erboven en de oceanen en gesteenten eronder ook bij horen. In de 38 miljard jaar dat leven bestaat, zegt hij, heeft Gaia energie uitgewisseld met de ruimte buiten haar, waarbij ze hoogwaardige, zichtbare en ultraviolette straling van de zon ontvangt en laagwaardige infrarode straling aan de ruimte teruggeeft.
Op dezelfde manier heeft Gaia gassen en mineralen uitgewisseld met het binnenste van de Aarde.
DE HUID VAN GAIA
De aardkorst of huid van Gaia is op de continenten 3x zo dik als onder de oceaan en bestaat uit enorme eilanden, platen ofwel schollen (Lithosfeer), die op een zee van vloeibaar heet basaltgesteente drijven. Bovenaan is de korst stevig, maar diep onder de grond in de plastische ( kneedbare) asthenosfeer vertonen de platen onder de oceanen diepe kloven, waaruit gloeiend heet magma (gesmolten gesteentemassa) stroomt. Aan beide zijden van deze platen dijt de zeebodem uit en ontstaat er gebergtevorming. Sedimenten vol leven (bezinksel van puin, plantjes en diertjes) wordt naar beneden getrokken en in de mantel opgenomen.
HET BINNENSTE VAN GAIA
Onder de lithosfeer, de sfeer van de platen, ligt de plastische (kneedbare) asthenosfeer, een diepere zone in de aardmantel, waarover de platen kunnen glijden. Aan de platenranden zitten gleuven , subductie zones ( Latijn: subducere= stilletjes wegvoeren) waarin de oceaankorst langzaam wegglijdt en in de diepte door de hitte opsmelt. Lichtere smeltsels kunnen weer naar het aardoppervlak ontsnappen en veroorzaken dan gebergtevorming en vulkanisme. Zwaardere smeltsels zakken verder de diepte in.
DRIJFKRACHT ACHTER DE PLAATBEWEGINGEN
Die plaatbewegingen via de subductiezones verder de diepte in worden aangedreven door warmte, die bij KERNSPLITSING diep in de aarde vrij komt. De verhitte stenen in de platen zetten uit, hun dichtheid neemt daardoor af waardoor ze lichter worden en langzaam weer opstijgen naar het oppervlak.
PLATENTEKTONIEK
Dit soort botsende bewegingen tussen continenten is voortdurend aan de gang over de hele aarde. Alle oceanen worden voortdurend groter of kleiner, terwijl de continenten langzaam maar zeker over het aardoppervlak zeilen.
Dit hele proces wordt platentektoniek genoemd: de beweging van de platen of schollen waaruit de aardkorst bestaat (van het Griekse tektainomai: bouwen, vormen, maken, vertimmeren; tektonikos:bouwmeester).
De motor achter die bewegingen is de warmte, de hitte die bij radioactief verval in de diepte binnenin de planeet vrijkomt.
De KERNSPLITSING met de daardoor ontstane hitte in het diepste binnenste van planeet Aarde vormt de drijfkracht achter de platenbewegingen. De plastische kneedbare half gesmolten gesteenteresten in de diepe aarde gaan daardoor circuleren, net als kokend water in een pan op het vuur. Ze duiken weer op als lava ergens op de continenten, waar ze weer zorgen voor gebergtevorming en vruchtbare gereinigde aardkorst.
Kortom, de platentektoniek is een circulair werkende lopende band, die langzaam voortrolt, aangedreven door de hitte van kernsplitsing in de aardkern, waarbij de aarde zich ontdoet van afval op de platen/ continenten en zich aldus reinigt van ongerechtigheden. Gaia verbouwt/vertimmert aldus zichzelf.
AUTOMATISCH
En dit gaat allemaal automatisch als een autonoom proces. Net zoals een elektrisch strijkijzer haar temperatuur zelfstandig en automatisch regelt, zo regelt planeet aarde, Gaia, haar temperatuur en verdere zelfregulering helemaal autonoom en automatisch.
En wat is dan de echte voedingsbron van onze planeet? Misschien is het beter dat we dat maar nooit ontdekken. Want er zijn altijd gefrustreerde grote mensen-kleuters die uit gefrustreerde behoefte aan macht alles kapot willen maken. Dat zijn van die mensen die alleen maar willen HEBBEN i.pv. gewoontjes te willen ZIJN, zoals socioloog en psycholoog en filosoof Erich Fromm ooit uitlegde in zijn boek “Een kwestie van hebben of zijn”.( Uitg. Bijleveld). En dan zou er uiteindelijk een Doodse Stilte kunnen ontstaan op onze planeet.
UITSCHIETER
Schieten we opeens vanuit de Aardwetenschappen de Levenswetenschappen binnen. Toch is dat niet zo vreemd. Want die twee hebben elkaar nodig om met zijn allen te kunnen overleven.
En ook de wereldbekende econoom Thomas Piketty laat ons zien en bewijst ook dat wanneer de kloof tussen arm en rijk in een samenleving te groot wordt, omdat we ons niet om de ander willen bekommeren, elke economie dan uiteindelijk gaat instorten. Alle economen weten dat!
Maar ja….als je gevangen zit in je ideologie, dan stopt je rationele denken en blijf je alleen nog maar geloven in de waarheid van je eigen belangen- clubje, zegt filosofe Hannah Arendt. Kijk maar naar onze huidige politici. (Spannend hè.)
Hans Pijnaker
Wordt vervolgd.
